used to - be used to - get used to farkı nedir?

used to be used to get used to farkı nedir?

used to - be used to - get used to farkı nedir?

Özellikle YDS-YÖKDİL-YKSDİL (YDT) gibi sınavlara hazırlanan öğrencilerimin sıklıkla karıştırdıkları bu yapılar, birbirine çok benzer gibi görünse de (hatta derslerde bazı öğrencilerim bunların aynı olduğu konusunda benimle iddiaya girse de -her iddiayı kazandım-) anlam olarak da, kullanım olarak da birbirlerinden farklı yapılardır. Şimdi sizlere bu yazımdan sonra bana artık iddia kazandırmayacağını bilsem de bu yapıların kullanımlarını ve anlamlarını öğreteceğim. Olur da yazımı okumadan dersime gelen bir öğrencim olur, önce iddiaya girer sonra bu linki paylaşırım diye bu bilgileri ölümsüzleştirmek istedim. Gelelim konumuza;

used to:

''used to'' yapısı bir modal'dır. P.S. Modallar İngilizce'de izin alırken, izin verirken, tavsiyelerde, zorunluluklarda vs. kullandığımız fiile yardımcı olan yapılardır. Bu bilmemiz gereken ilk bilgi. Bunu neden söylüyorum? Çünkü, kural gereği modallar, tenseler ile çekimlenmezler. Yani sen used to 'yu alıp da use to olarak present hale getiremezsin.

Gelelim ikinci önemli uyarımıza. Normalde ''preposition'' dediğimiz yapılardan sonra bir fiil getirmemiz gerekirse fiilimize -ing eki getiririz yani onu gerund yaparız. Ancak ''used to''daki to'yu böyle düşünmemeliyiz. Evet, to'nun preposition (edat) olarak kullanımı vardır, ancak o kural ''used to''da geçerli değildir. Used to'dan sonra gelen fiil mutlaka yalın halde olmalıdır.

Peki hocam nerede kullanacağım ben bu used to'yu? 

Bize şimdiye dek ilköğretimde gördüğümüz derslerden bu yana ''used to'' kullanımı ''geçmişteki alışkanlıklarımız'' olarak öğretildi. Evet doğru. Fakat eksik bilgi. Geçmişte sürekli yaptığın şeylerde used to kullanırsın. Yani senin bu yaptığın şeyin illa ki bir alışkanlık olması gerekmiyor. Bahsedilen olayın geçmişte ve sürekli yapılıyor olması önemli. Cümlede geçmiş zaman içeren bir zaman ifadesi vermese dahi used to gördüğümüz yerde, biz o olayın geçmişte olduğunu anlarız. Yaaaaani;

I used to travel a lot. (Ben çok seyahat ederdim.)

Bu cümleye baktığımızda, used to yapısından dolayı olayın geçmişte sürekli yaptığım bir şey olduğunu anlıyorum. Used to bir modal olduğu için zaman ifadesi ile çekimlemiyorum, to yapısının arkasından da fiilin yalın halini kullanıyorum. 

I used to live in Kütahya. (Ben Kütahya'da yaşardım.)

Kullanım ve yapı olarak yine aynı şekilde kullandım. Fakat buradaki durum, geçmişteki alışkanlık değil, az önce de bahsetmiş olduğum gibi. Geçmişte bir süreliğine de olsa sürekli yapmış olduğum bir şey. Neticede kimse ''Alışkanlıklarınız nelerdir?'' gibi bir soruya ''Kütahya'da yaşamak.'' diye cevap vermez :) O yüzden olayımız alışkanlık değil, geçmişte sürekli yapılmasıdır.

Peki used to'yu olumsuz cümlelerde kullanabilir miyim? Nasıl?

Tabii ki kullanabiliriz. Used to zaten anlam ve yapı olarak geçmiş zamanda olduğu için, used to yapısının olumsuzunu ''didn't use to'' olarak kullanırız. Burada olumsuz cümlelerde dikkat etmemiz gereken en önemli şey did yardımcı fiilini kullandığımız için artık yapımızı used to değil use to olarak yazmalıyız.

I didn't use to wake up late last year.

(Ben geçen sene geç uyanmazdım.)

be used to:

be used to yapısını used to yapısından ayıran şey (obviously) başındaki be'dir :) Peki bu be neden var? Anlamı ve yapıyı nasıl etkiliyor?

used to yapısını modal olarak kullandığımızdan bahsetmiştim. Ancak be used to yapısını semi-modal olarak kullanmaktayız. Semi-modal dediğimiz şeyi yarı modal olarak düşünebilirsiniz. Kural gereği semi-modallar tüm zamanlar ile çekimlenebilir. Yani o be used to'nun başındaki be'yi istediğimiz zamana ve zamire göre ''am-is-are used to, was-were used to ya da will be used to'' olarak kullanabiliriz.

be used to alışık olmak anlamına gelir. Yani bir şeye ya da bir şeyi yapmaya alışık olduğumuz durumlardan bahsederken kullanırız. Örneklememiz gerekirse;

I am used to living in Eskişehir. (Eskişehir'de yaşamaya alışığım.)

I will be used to living in Canada when I go there. (Oraya gittiğimde Kanada'da yaşamaya alışacağım.)

get used to:

get used to yapısı da bir şeye alışmak anlamında kullanılır. Yine tüm zaman ifadeleriyle çekimleyerek bu yapıya geçmiş, günümüz ya da gelecek zaman anlamı verebiliriz. Aynı be used to'da olduğu gibi arkasına gelen fiile mutlaka -ing eki getirmeliyiz.

I didn't use to eat a lot but I got used to eating thanks to my boyfriend because he cooks really good. 

(Ben çok yemek yemezdim ama yemek yemeye erkek arkadaşım sayesinde alıştım, çünkü harika yemek yapıyor.)

Senin de sıklıkla karıştırdığın, anlamadığın ya da öğrenmek istediğin yapılar varsa oznurarslanelt1@gmail.com mail adresimden ya da oznurarslanelt instagram hesabımdan bana ulaşabilirsin. Umarım faydalı olabilmişimdir. 

Sağlıklı günler :)